Rechten van mensen, rechten van meisjes

Vandaag weer een training met alleen het team van de middelbare school. Het team waarmee ik de eerste 3 jaar ga samenwerken. Bij de start van de training vandaag hebben zelfs een aantal docenten gebeld met de vraag of ze ook mee mochten doen ook al zitten ze niet in in dit team, hoe meer zielen …..

Zoals eerder vertelt was het verzoek om een training te geven over Human Rights omdat ze een project doen dit jaar. Ik heb daar natuurlijk mee ingestemd, maar dan wel op mijn manier. Dat betekent: geen college over de geschiedenis van Human Rights, maar interactieve werkvormen en discussie.

Na een geanimeerde binnenkomer en verzamelen van gezamenlijke doelen voor de komende jaren gaan we met het thema aan de slag. Uit de 30 mensen rechten kiest de groep gezamenlijk de 5 belangrijkste door middel van post-its. En na het heerlijke ontbijt om 11 uur werken de docenten in 5 groepen aan de vragen: wat betekent dit recht voor jou als persoon, hoe beïnvloedt het jou als docent en wat wil je overbrengen op de leerlingen?
Mooie discussies volgen in de groepjes. In het groepje, “recht op democratie” gaat het gesprek over schoolbeleid en de wijze waarop ook leerlingen daarover moeten meepraten. En dat regels moeten gelden voor zowel leerlingen als docenten. Op de deur hangt een soort dreigement naar leerlingen ten aanzien van het eten in de grote hal. Terwijl docenten bijna dagelijks een potje koken in diezelfde hal. Wanneer ik dat voorbeeld geef gaat een docent kijken en ze komt schaterlachend terug dat dat inderdaad een goed voorbeeld is van de inconsequentie. Wanneer zij dit bij de plenaire bespreking naar voren brengt is iedereen even stil. Die had niemand bedacht en iedereen is het er wel over eens dat dat niet klopt.

Het meest indrukwekkende gesprek wordt gevoerd door een groepje waar de oudste moslim juf vertelt over een meisje van 6 die met haar wil praten over besnijdenis. Het groepje praat over ‘vrijheid van denken’. Wat moet je als docent met die vraag, legt de juf in het midden. Ik zit erbij en ben stil. Al gauw gaat het gesprek over beïnvloeden van denken van kinderen. Dat het belangrijk is om verschillende perspectieven voor te leggen. Dat je je als leerkracht bewust moet zijn van je positie, tegenover leerlingen en ook tegenover de ouders, maatschappij.

In de plenaire bespreking laat ik dit groepje als laatste aan het woord. Mooie gesprekken zijn al gevoerd over de verschillende rechten en ik hoop dat de sfeer is gezet voor dit onderwerp.
Ik nodig de oude, gerespecteerde juf uit om haar verhaal te doen. en wat zich dan ontspint had ik nog lang niet durven dromen. Een levendig gesprek volgt, niet over vrijheid van denken, maar over FGM, Female Genital Mutilation. De opmaat van de ochtend waarin gediscussieerd werd over verschillende onderwerpen gaat door. Gesprekken over tradities, hoe de Gambiaanse tradities niet overboord gegooid mogen worden, omdat westerlingen vinden dat het anders moet. Hoe ook mensen in Gambia recht hebben op hun eigen ontwikkeling in hun eigen tempo. En langzaam maar zeker verandert het gesprek. Waar eerst het gesprek fel gevoerd wordt door de mannen, geef ik nu de vrouwen het woord. En de discussie verzacht. Een vrouwelijke docent geeft aan dat een aantal argumenten misschien steekhoudend waren in het verleden, maar dat vandaag de eerste dag is voor verandering. Dat als wij willen dat er iets veranderd, we open moeten staan voor een verschuiving in tradities. Dat het effect van FGM een gezondheidsbedreiging is voor meisjes. Zeker nu het verboden is bij wet en het meer en meer in het geheim gebeurd. Iedereen is even stil en valt haar dan bij. Het onderwerp wordt gelinkt aan het recht: “vrijheid van denken”. Is een meisje van 3 vrij om te bedenken of zij dit wil? doen we daarmee recht aan haar recht?
Een mannelijke docent die bij de start van de discussie zijn ervaring in debat trainingen goed had laten merken met keiharde argumenten zegt als eerste. Je hebt gelijk. Ontwikkelingen starten iedere dag. Niet bij anderen, maar bij onszelf. Mijn vrouw en ik hebben al besloten dat wij ons dochtertje niet laten besnijden. anderen vallen hem bij. Oudere docenten zwijgen, ik heb het gevoel dat deze keuze voor hun eigen kinderen al een gepasseerd station is.
Ik geeft het laatste woord aan een docent die veel gespreksgroepen van leerlingen begeleid op school. Wetend dat hij meestal een goede samenvatting kan geven van de gevoerde discussie. Hij zegt: wij docenten zijn voor onze leerlingen degenen die met hen in gesprek moeten kunnen en de verschillende kanten van in dit geval FGM moeten bespreken. Leerlingen moesten zich vrij voelen dit onderwerp met ons te bespreken, en wij moeten hen steunen in hun keuze wanneer zij geen FGM willen. Dat betekent dat wij moeten luisteren, en hen de vragen moeten stellen om hun vrijheid van denken aan te wakkeren. En ook wij als docenten moeten dit doen met elkaar. Een onderwerp als FGM is nog nooit besproken in het team terwijl wij allemaal weten hoe belangrijk het is. Het onderwerp is er nu, en we moeten het blijven bespreken.

Op dat moment rollen, heel onprofessioneel, de tranen over mijn wangen. Natuurlijk wordt dat gezien en ik voel dat ik dat moet uitleggen. Ik vertel dat meisjesbesnijdenis voor mij een belangrijk onderwerp is, dat we dat in Nederland niet kennen. Dat ik gehoopt had dat we dat ooit zouden kunnen bespreken in dit team. En dat ik oprecht totaal verrast ben dat dat vandaag, op deze manier al gebeurd.

Een mooiere start van het werken in dit team had ik niet kunnen dromen.

7 gedachten over “Rechten van mensen, rechten van meisjes”

  1. Wow Tina, ik zit hier thuis ook met tranen in mijn ogen! Ik kan een heel klein beetje invoelen hoe dit voor jou is, daar in die setting. Wat een verandering breng jij daar teweeg, ongelooflijk. Ik vind je een kanjer 😚

  2. Hoe ontzettend professioneel dat je laat zien hoe je je voelt en hoe betrokken je bent en..dat je dit uitlegt! Ook ik ook een traantje weg bij je blog.

  3. Mooi Tina, je gaat behoorlijk de diepte in… Bijna al voorbij en dat is natuurlijk jammer, maar het is een stapje op een voortgaande weg. Sterkte met het weer je losscheuren uit The Gambia.

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven
Scroll naar top